рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рдкрдВрдЬреА рдПрдХрдЯрд╛ рдЖрдиреБрд╡рдВрд╢рд┐рдХ рд╡рд┐рд╡рд░рдгреА рдереАрдХ, рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХ рдкрд░рд┐рдЪрдпрдХ рд▓реЗрд▓ рдирд┐рдореНрдирд▓рд┐рдЦрд┐рдд рдЫрд╣ рд╕реВрдЪрдирд╛ рджреЗрд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐- рдкрд┐рддрд╛, рдорд╛рддрд╛рдорд╣ рдПрд╡рдВ рдорд╛рддрд╛ рдХреЗ рдорд╛рддрд╛рдорд╣рдХ рдирд╛рдо рдЖ рдПрд╣рд┐ рддреАрдиреВрдХ рдореВрд▓-рдЧреНрд░рд╛рдордХ рдирд╛рдоред рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рдХрд╛рд░реЗрдВ рдорд╛рддрд╛ рдПрд╡рдВ рдкрд┐рддрд╛ рджрд┐рд╕ рд╕рдБ рдкреНрд░рд╛рдкреНрдд рдЖрдиреБрд╡рдВрд╢рд┐рдХ рдЧреБрдгрдХ рдЖрдзрд╛рд░ рдкрд░ рдХреЛрдиреЛ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХ рдкреВрд░реНрдг рд╡рд┐рд╡рд░рдг рдПрд╣рд┐рдореЗ рд▓рд┐рдЦрд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ред рд╕рдВрдЧрд╣рд┐ рдХреЛрдиреЛ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХ рд╡рд┐рд░реБрдж, рдЬреЗрдирд╛- рдорд╣рд╛рдорд╣реЛрдкрд╛рдзреНрдпрд╛рдп, рд╕рджреБрдкрд╛рдзреНрдпрд╛рдп, рдЙрдкрд╛рдзреНрдпрд╛рдп, рд╡реИрдпрд╛рдХрд░рдг, рдореМрд╣реВрд░реНрддрд┐рдХ, рдХрд╡рд┐, рдХрд╡рд┐рд░рд╛рдЬ, рднрд╛рд╖рд╛рдХрд╡рд┐, рдзрд░реНрдорд╛рдзрд┐рдХрд░рдгрд┐рдХ, рдкрд╛рд░реНрдгрд╛рдЧрд╛рд░рд┐рдХ рдЖрджрд┐ рдЖрд╕реНрдкрдж рд╕рдн рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬрд╛рд╣рд┐рд╕рдБ рд╣реБрдирдХ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рддреНрд╡ рд╕реЗрд╣реЛ рдЬрд╛рдирд▓ рдЬрд╛ рд╕рдХреИрдд рдЕрдЫрд┐ред
рдмрд╛рджрдореЗ рдЖрдмрд┐ рдПрд╣реА рдЖрдзрд╛рд░ рдкрд░ рджреВрд╖рдг рдкрдВрдЬреА рд╕реЗрд╣реЛ рд▓рд┐рдЦрд╛рдПрд▓ рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ рддреНрдпрд╛рдЬреНрдп рдкрд░рд┐рд╡рд╛рд░рдореЗ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдХрдПрдирд┐рд╣рд╛рд░ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХреЗрдВ рдЗрдВрдЧрд┐рдд рдХрдП рд╣реБрдирдХ рд╡рдВрд╢-рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рд▓рд┐рдЦрд╛рдПрд▓ред рдореБрджрд╛ рдИ рд╕рдн рдореВрд▓ рдкрдВрдЬреАрдХ рдЕрдиреБрдкреНрд░рдпреЛрдЧ рдЫрд▓ред рдПрд╣рд┐ рдЖрд▓реЗрдЦрдореЗ рдкрдВрдЬреАрдХ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕, рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдХ рджреГрд╖реНрдЯрд┐ рд╕рдБ рдкрдВрдЬреАрдХ рдЙрдкрдпреЛрдЧ рдЖ рдПрдХрд░рд╛ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗ рдкрд╕рд░рд▓ рдЕрдерд╡рд╛ рдкрд╕рд╛рд░рд▓ рдЧреЗрд▓ рднреНрд░рд╛рдиреНрддрд┐ рдЖ рдкрдВрдЬреАрдХреЗрдВ рдЖрдзреБрдирд┐рдХ рдЙрдкрдпреЛрдЧрдХ рд▓реЗрд▓ рд╕рдХреНрд╖рдо рдмрдирдПрдмрд╛рдХ рднрд╛рд╡реА рдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐ рд╕рднрдХ рд╡рд┐рд╡реЗрдЪрди рд╣рдорд░ рдЕрднреАрд╖реНрдЯ рдЕрдЫрд┐ред
рдкрдВрдЬреА-рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рдХрд╣рд┐рдпрд╛рд╕рдБ?
рд╡рд╛рд▓реНрдореАрдХреАрдп рд░рд╛рдорд╛рдпрдгрдХ рдмрд╛рд▓рдХрд╛рдгреНрдбрдореЗ рд░рд╛рдо-рдЬрд╛рдирдХреА рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣рдХ рдЕрд╡рд╕рд░ рдкрд░ рд╡рд░ рдЖ рдХрдиреНрдпрд╛рдХ рдХреБрд▓рдХ рд╡рд░реНрдгрди рдЖрдПрд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рд╕рдВрдЧ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рджрд┐рд╕рд╕рдБ рд╢рддрд╛рдирдиреНрдж рдХрд╣реИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ рд╣реЗ рдореБрдирд┐рд╢реНрд░реЗрд╖реНрда рд╡рд╕рд┐рд╖реНрда, рдХрдиреНрдпрд╛рджрд╛рди рдХрд░рдмрд╛рдХ рдХрд╛рд▓ рдХреБрд▓реАрди рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐ рдЕрдкрди рдХреБрд▓рдХ рд╡рд░реНрдгрди рдХрд░реИрдд рдЫрдерд┐ рддреЗрдВ рдЕрд╣реВрдБ рдИ рд╕реБрдиреВред рдПрд╣рд┐рд╕рдБ рд╕рд┐рджреНрдз рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдореЗ рдПрдХрд░ рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рдмрдбрд╝ рдкреНрд░рд╛рдЪреАрди рдХрд╛рд▓рд╕рдБ рдЕрдЫрд┐ред рд╕рд╛рддрдо рд╢рддреАрдореЗ рдХреБрдорд╛рд░рд┐рд▓ рднрдЯреНрдЯ рд╕реЗрд╣реЛ рддрдиреНрддреНрд░рд╡рд╛рд░реНрддрд┐рдХ<sup>1</sup> рдореЗ рд╢рд╛рд╕реНрддреНрд░рджреГрд╖реНрдЯрд╡рд┐рд░реЛрдзрд╛рдЪреНрдЪ рд╕реВрддреНрд░рдХ рд╡реНрдпрд╛рдЦреНрдпрд╛рдореЗ рдПрдХрд░ рдЙрд▓реНрд▓реЗрдЦ рдХрдПрдиреЗ рдЫрдерд┐ рдЬреЗ тАЬрд╡рд┐рд╢рд┐рд╖реНрдЯреЗрди рд╣рд┐ рдкреНрд░рдпрддреНрдиреЗрди рдорд╣рд╛рдХреБрд▓реАрдирд╛рдГ рдкрд░рд┐рд░рдХреНрд╖рдиреНрддреНрдпрд╛рддреНрдорд╛рдирдордиреЗрдиреИрд╡ рд╣реЗрддреБрдирд╛ рд░рд╛рдЬрднрд┐рд░реНрдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгреИрд╢реНрдЪ рд╕реНрд╡рдкрд┐рддреГрдкрд┐рддрд╛рдорд╣рд╛рджрд┐рдкрд╛рд░рдореНрдкрд░реНрдпрд╛рд╡рд┐рд╕реНрдорд░рдгрд╛рд░реНрдердВ рд╕рдореВрд╣рд▓реЗрдЦреНрдпрд╛рдирд┐ рдкреНрд░рд╡рд░реНрддрд┐рддрд╛рдирд┐ред рддрдерд╛ рдЪ рдкреНрд░рддрд┐рдХреБрд▓рдВ рдЧреБрдгрджреЛрд╖рд╕реНрдорд░рдгрд╛рддреНрддрджрдиреБрд░реВрдкрд╛рдГ рдкреНрд░рд╡реГрддреНрддрд┐рдирд┐рдорд┐рддреНрддрдпреЛ рджреГрд╢реНрдпрдиреНрддреЗредтАЭ рдЕрд░реНрдерд╛рддреН рдорд╣рд╛рдХреБрд▓реАрди рд▓реЛрдХрдирд┐ рд╡рд┐рд╢реЗрд╖ рд░реВрдкрд╕рдБ рдкреНрд░рдпрд╛рд╕ рдХрдП рдЕрдкрди рд░рдХреНрд╖рд╛ рдХрд░реИрдд рдЫрдерд┐ред рдПрд╣реА рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рд░рд╛рдЬрд╛ рдЖ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордг рд╕рдн рдЕрдкрди рдкрд┐рддрд╛ рдкрд┐рддрд╛рдорд╣ рдЖрджрд┐рдХ рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рдХреЗрдВ рд╕реНрдорд░рдг рд░рдЦрдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рд╕рдореВрд╣рд▓реЗрдЦреНрдп рдмрдиреМрд▓рдирд┐ред рд╕рдВрдЧрд╣рд┐ рдкреНрд░рддреНрдпреЗрдХ рдХреБрд▓рдореЗ рдЧреБрдг рдЖ рджреЛрд╖ рд░рд╣реИрдд рдЫреИрдХ рддреЗрдВ рдУрдХрд░рд╛ рджреЗрдЦреИрдд рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдХ рд▓реЗрд▓ рдкреНрд░рдпрд╛рд╕ рдХрдПрд▓рдирд┐ рдЕрдерд╡рд╛ рдУрд╣рд┐ рдХреБрд▓рдХ рддреНрдпрд╛рдЧ рдХрдПрд▓рдирд┐редтАЭ рдПрд╣рд┐рд╕рдБ рд╕реНрдкрд╖реНрдЯ рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдореЗ рд╕рд╛рддрдо рд╢рддреАрдореЗ рд╕реЗрд╣реЛ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдмрдиреЗрдмрд╛рдореЗ рдкрдВрдЬреА рд▓реАрдЦрд┐ рд░рдЦрдмрд╛рдХ рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рдЫрд▓, рдЬрдХрд░ рдирд╛рдо рд╕рдореВрд╣рд▓реЗрдЦреНрдп рдЫрд▓ред рдХреБрдорд╛рд░рд┐рд▓рдХ рдПрд╣рд┐ рд╕рдореВрд╣рд▓реЗрдЦреНрдпрдХреЗрдВ рд╕реНрдкрд╖реНрдЯ рдХрд░реИрдд рдкрдВ. рдвреБрдВрдврд┐рд░рд╛рдЬ рдкрдиреНрдд рдзрд░реНрдорд╛рдзрд┐рдХрд╛рд░реА рдЯрд┐рдкреНрдкрдгреАрдореЗ рд▓рд┐рдЦреИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ- рдореВрд▓рдкреБрд░реБрд╖рдкреНрд░рднреГрддрд┐рд╡рд░реНрддрдорд╛рдирдкреБрд░реБрд╖рдкрд░реНрдпрдиреНрддрд╛рдирд╛рдВ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдкреНрд░рджрд░реНрд╢рдирдкреБрд░рдГрд╕рд░рдВ рдирд╛рдореЛрд▓реНрд▓реЗрдЦрд╛рдп рд░рдЪрд┐рддреЛ рд╡рдВрд╢рд╡реГрдХреНрд╖рдГред<sup>2</sup>
рдмрд╕рд╣рд╛ рдХрд╛рдЧрдЬ рдкрд░ тАМрдЙрдкрд▓рдмреНрдз рдкрдВрдЬреА
рдХрд░реНрдгрд╛рдЯ рд░рд╛рдЬрд╡рдВрд╢рдХ рд╢рд╛рд╕рдХ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдЬрдиреНрдо 1213 рд╢рдХ рд╕рдВрд╡рддреН рдЕрд░реНрдерд╛рддреН 1294 рдИ.рдореЗ рднреЗрд▓ рдЫрд▓ред рд╣реБрдирдХ рдЬрдиреНрдорд╕рдБ 32 рд╡рд░реНрд╖рдХ рдмрд╛рдж рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгрд▓реЛрдХрдирд┐ рдПрд╣рд┐ рдкрдВрдЬреАрдХреЗрдВ рдлреЗрд░рд╕рдБ рд╕реБрд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд┐рдд рдХрдПрд▓рдирд┐, рдЬреЗ рд╡рд┐рд╢реНрд╡рдЪрдХреНрд░ рдХрд╣реМрд▓рдХред рдПрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рдореВрд▓ рдЖ рдЧреНрд░рд╛рдо рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рд┐рдд рдХрд░рдмрд╛рдХ рд╕рдВрдХреЗрдд рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐ред рдИ рд╕реВрдЪрдирд╛ 16рдо рд╢рддреАрдореЗ рдкрдбреБрдЖ рд╡рдВрд╢рдХ рд░рдШреБрджреЗрд╡ рдЕрдкрди рдЧреНрд░рдиреНрдердХ рдЖрд░рдореНрднрд┐рдХ рд╢реНрд▓реЛрдХрдореЗ рджреИрдд рдЫрдерд┐ред рд╕рдВрдЧрд╣рд┐ рдХрд╣реИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ рдЬрдХрд░рд╛ рдкреНрд░рд╛рдЪреАрди рдХрд╛рд▓рдореЗ рд╡рд┐рд╢реНрд╡рдЪрдХреНрд░ рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓ рдЫрд▓ рд╕реЗ рд╣рдорд░рд╛рд╕рдирдХ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгрдХреЗрдВ рджреЗрд▓ рдЧреЗрд▓ред<sup>3</sup> рдЙрдкрд░реНрдпреБрдХреНрдд рд░рдШреБрджреЗрд╡ 16рдо рд╢рддреАрдореЗ рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рд╕рд╛рдордЧреНрд░реАрдХ рдЖрдзрд╛рд░ рдкрд░ рдкрдВрдЬреАрдХ рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рдг рдХрдПрд▓рдирд┐, рдЬреЗ рдЖрдзреБрдирд┐рдХ рдкрдВрдЬреАрдХ рдЖрдзрд╛рд░-рдЧреНрд░рдиреНрде рдереАрдХред рдЦрдгреНрдбрд╡рд▓рд╛рдХреБрд▓рдХ рдорд╛рдзрд╡ рд╕рд┐рдВрд╣ рдмрд╣реБрдд рд░рд╛рд╕ рд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХ рд╕реБрдзрд╛рд░рдХ рдХрд╛рдЬ рдХрдПрд▓рдирд┐ред рдПрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рдЕрдмреИрдд-рдЕрдмреИрдд рд╣рдорд░рд╛рд▓реЛрдХрдирд┐ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдХ рд╕реАрдорд╛рдореЗ рд╕рдВрдХреАрд░реНрдгрддрд╛ рдЖрдмрдП рд▓рд╛рдЧрд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдПрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рд╕рдБ рдкреВрд░реНрд╡рдХ рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рдкрдВрдЬреАрдореЗ рдИ рд╕рдВрдХреАрд░реНрдгрддрд╛ рд╣рдорд░рд╛рд▓реЛрдХрдирд┐ рдирд╣рд┐рдВ рджреЗрдЦреИрдд рдЫреАред рдПрд╣рд┐рд╕рдБ рдкреНрд░рддреАрдд рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдПрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рд╕реЗрд╣реЛ рдкрдВрдЬреАрдореЗ рдХреЛрдиреЛ рдиреЗ рдХреЛрдиреЛ рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рдг рдЕрд╡рд╢реНрдп рдХрдПрд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐редрдПрд╣рд┐ рдРрддрд┐рд╣рд╛рд╕рд┐рдХ рд╡рд┐рд╡реЗрдЪрдирд╕рдБ рд╣рдорд░рд╛рд▓реЛрдХрдирд┐ рджреЗрдЦреИрдд рдЫреА рдЬреЗ рдкрдВрдЬреАрдХ рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдореЗ рдЕрджреМ рд╕рдБ рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдореБрджрд╛ рдПрдХрдЯрд╛ рдкреИрдШ рднреНрд░рд╛рдиреНрддрд┐ рдЫреИрдХ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреАрдХ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ (?) рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдЖрд░рдореНрдн рдХрдПрд▓ рдереАрдХред рдЖ рдкрдВрдЬреАрдХ рд▓реЗрд▓ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡реА рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рд╢рдмреНрджрдХ рд╕реЗрд╣реЛ рдкреНрд░рдпреЛрдЧ рдмрд╣реБрдд рджрд┐рди рдзрд░рд┐ рд╣реЛрдЗрдд рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдПрддрдп рдкрдВрдЬреАрдХ рд╕рдВрдЧ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдкрд░ рдХрд┐рдЫреБ рд╡рд┐рдЪрд╛рд░ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдкреНрд░рддреАрдд рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ред
рдЕрдиреЗрдХ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдХрд╛рд░рдХ рдмреАрдЪ рдИ рднреНрд░рд╛рдиреНрддрд┐ рдкрд╕рд░рд▓ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдкрдВрдЬреА-рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рдЖрд░рдореНрдн рдХрдПрд▓рдирд┐ред рдкреНрд░реЛ. рд░рдорд╛рдирд╛рде рдЭрд╛<sup>4</sup> рд▓рд┐рдЦреИрдд рдЫрдерд┐- тАЬрдорд╣рд╛рд░рд╛рдЬ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдиреЗ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рджреА рдХреА рд╕рднреА рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгреЛрдВ рдХреЗ рдкрд░рд┐рдЪрдп рд╕рдВрдЧреГрд╣реАрдд рдХрд┐рдпреЗ рдЬрд╛рдпрдВ рдФрд░ рдЙрдиреНрд╣реЗрдВ рдЦрд╛рд╕-рдЦрд╛рд╕ рд╡рд┐рд╢рд┐рд╖реНрдЯ рдкрдВрдбрд┐рддреЛрдВ рдХреЗ рдЬрд┐рдореНрдореЗ рдХрд░ рджрд┐рдпреЗ рдЬрд╛рдпрдВред рд╡реЗ рдкрдВрдбрд┐рдд-рдЬрди рд╣реА рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░ рдХрд╛ рдирд┐рд░реНрдгрдп рдХрд░реЗрдВ рдФрд░ рдирд┐рд░реНрдгрдп рдХрд░рдХреЗ ‘рдЕрд╕реНрд╡рдЬрди-рдкрддреНрд░’ рд▓рд┐рдЦрдХрд░ рджреЗрдВ рдЬрд┐рд╕рдХреЗ рдмрд╛рдж рд╣реА рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рд╣реЛ рдФрд░ рд╡рд╣реА рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдкреНрд░рд╛рдорд╛рдгрд┐рдХ рд╣реЛред рдпрд╣реА рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛рдкрди тАЭрдкрдВрдЬреА-рдкреНрд░рдмрдиреНрдзтАЭ рд╣реИред
рд╕рдВрдЧреГрд╣реАрдд рдкрд░рд┐рдЪрдп рдЬрд┐рд╕рдореЗрдВ рдкреНрд░рддреНрдпреЗрдХ рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдФрд░ рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдХреА рд╕рдиреНрддрд╛рдиреЛрдВ рдХреЗ рдирд╛рдо рдФрд░ рдирдпреЗ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдмрд░рд╛рдмрд░ рдЬреЛреЬреЗ рдЬрд╛рддреЗ рд░рд╣реЗ рд╣реИрдВ ‘рдкрдВрдЬреА’ рдХрд╣рд▓рдпрд╛ред рдЬрд┐рди рдкрдВрдбрд┐рддреЛрдВ рдХреЛ рдпреЗ рд╕рдВрдЧреГрд╣рд┐рдд рдкрд░рд┐рдЪрдп рд╕реМрдВрдкреЗ рдЧрдпреЗ рд╡реЗ ‘рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░’ рдХрд╣рд▓рд╛рдпреЗред рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░ рдХрд╛ рдирд┐рд░реНрдгрдп рдХрд░рдХреЗ рдЕрд╕реНрд╡рдЬрди-рдкрддреНрд░ рд▓рд┐рдЦ рдХрдиреНрдпрд╛-рдкрдХреНрд╖ рдмрд╛рд▓реЗ рдХреЛ рджреЗрдирд╛ рдХрд┐ рдЕрдореБрдХ рдХрдиреНрдпрд╛ рдХреЗ рд╕рд╛рде рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдХрд░рдиреЗ рдХрд╛ рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░ рдЕрдореБрдХ рд╡рд░ рдХреЛ рд╣реИ ‘рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдВрдд’ рдХрд╣рд▓рд╛рдпрд╛ред
рдЕрддрдПрд╡ рд╕реНрдкрд╖реНрдЯ рд╣реИ рдХрд┐ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдиреЗ рдХреБрдЫ рдирдпрд╛ рдирд╣реАрдВ рдХрд┐рдпрд╛ред рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдиреЗ рдЗрд╕рдореЗрдВ рдЗрддрдирд╛ рд╣реА рд╕рдВрд╢реЛрдзрди рдХрд┐рдпрд╛ рдХрд┐ рдЬреЛ рд╕рдореВрд╣-рд▓реЗрдЦреНрдп рдкрд╣рд▓реЗ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐ рд╕реНрд╡рдпрдВ рд╣реА рд░рдЦрд╛ рдХрд░рддреЗ рдереЗ рдЙрд╕реЗ рдЕрдм ‘рдПрдХрддреНрд░’ рдХрд░рдХреЗ рд╡рд┐рд╢рд┐рд╖реНрдЯ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдпреЛрдВ рдХреЗ рд╣рд╛рдереЛрдВ рдореЗрдВ рджреЗ рджрд┐рдпрд╛ред рдЬреЛ рдкрд╣рд▓реЗ рд╡реИрдпрдХреНрддрд┐рдХ рдерд╛ рд╡рд╣ рдЕрдм рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рд╣реЛ рдЧрдпрд╛ред рджреВрд╕рд░реА рдмрд╛рдд рдпрд╣ рд╣реБрдИ рдХрд┐ рдмрд┐рдирд╛ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░ рдХреА рдЕрдиреБрдорддрд┐ рдкреНрд░рд╛рдкреНрдд рдХрд┐рдпреЗ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдЕрд╡реИрдз рд╕рдордЭрд╛ рдЬрд╛рдиреЗ рд▓рдЧрд╛ред рдФрд░ рддреАрд╕рд░реА рдмрд╛рдд рдпрд╣ рдХрд┐ рдкреНрд░рддреНрдпреЗрдХ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░реЛрдВ рдХреА рдЕрдиреБрдорддрд┐ рд╕реЗ рд╣реЛрдиреЗ рд╕реЗ рдкрдВрдЬреА рдореЗрдВ рд╕рднреА рдЙрд▓реНрд▓реЗрдЦреЛрдВ рдХреЗ рд╕рдорд╛рд╡реЗрд╢ рдХреА рд╕реБрд╡рд┐рдзрд╛ рд╣реЛ рдЧрдпреАредтАЭ
рдирд╡реАрди рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рдРрддрд┐рд╣рд╛рд╕рд┐рдХ рдПрд╡рдВ рдкреБрд░рд╛рддрд╛рддреНрддреНрд╡рд┐рдХ рд╕реНрд░реЛрддрд╕рднрдХ рдЖрдзрд╛рд░ рдкрд░ рдЖ рдкрдВрдЬреА-рдкреНрд░рдмрдиреНрдзрдХ рдХрд░реНрддрд╛ рд░рдШреБрджреЗрд╡рдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рджреЗрд▓ рдЧреЗрд▓ рд╕реВрдЪрдирд╛рдХ рдЖрдзрд╛рд░ рдкрд░ рдИ рд╕рд┐рджреНрдз рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдирд╛рдо рдХреЗрд╡рд▓ рддрд┐рдерд┐-рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рдгрдХ рд▓реЗрд▓ рд▓реЗрд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдЬреЗрдирд╛ рдХреЗрдУ рдЕрдкрди рдЬрдиреНрдордХ рд╡рд░реНрд╖рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗ рдХрд╣реИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ рд╣рдорд░ рдЬрдиреНрдо рднреВрдХрдореНрдкрдХ рдШреБрд░рддреА рд╕рд╛рд▓ рднреЗрд▓ рдЫрд▓, рддрдБ рдПрддрдП рднреВрдХрдореНрдкрдХ рд╕рдВрдЧ рд╣реБрдирдХ рдЬрдиреНрдордХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рднреВрдХрдореНрдк рд╕рдБ рдорд╛рдирдм рднреНрд░рд╛рдиреНрддрд┐ рдереАрдХред рд╡рд╛рд╕реНрддрд╡рд┐рдХрддрд╛ рдИ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд░рдШреБрджреЗрд╡рдХ рдЕрдиреБрд╕рд╛рд░ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдЬрдиреНрдордХ 32 рд╡рд░реНрд╖рдХ рдмрд╛рдж рдкрдВрдЬреАрдХ рд╕рдореЗрдХрд┐рдд рд▓реЗрдЦрди рдЖрд░рдореНрдн рднреЗрд▓ рдЖ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ 26-29рдо рд╡рд░реНрд╖рдореЗ рддреБрдЧрд▓рдХ рдЖрдХреНрд░рдордгрдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдЕрдкрди рд░рд╛рдЬрдзрд╛рдиреА рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврд╝ рдЫреЛрдбрд╝рд┐ рдиреЗрдкрд╛рд▓рдХ рдЙрдкрддреНрдпрдХрд╛рдореЗ рднрд╛рдЧрд┐ рдЧреЗрд▓рд╛рд╣ред рдкрд░рд╛рдЬрд┐рдд рдЖ рднрд╛рдЧрд▓ рдЕрд╡рд╕реНрдерд╛рдореЗ рдУ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдореЗ рдХреЗрдирд╛ рдкрдВрдЬреАрдХ рд▓реЗрд▓ рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рдЖрджреЗрд╢ рдкрд╛рд░рд┐рдд рдХрд░рддрд╛рд╣ рд╕реЗ рд╕рд╣рдЬ рдЦрдгреНрдбрд┐рдд рднрдП рдЬрд╛рдЗрдд рдЕрдЫрд┐ред рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдХреЛрди рд╡рд░реНрд╖ рдкрд░рд╛рдЬрд┐рдд рднрдП рднрд╛рдЧрд┐ рдЧреЗрд▓рд╛рд╣ рддрдХрд░реЛ рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рдгрдореЗ рднреНрд░рд╛рдиреНрддрд┐ рдЕрдЫрд┐ред рдо.рдо. рдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдЭрд╛<sup>5</sup> рд▓рд┐рдЦреИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ тАУ рдЕрдиреНрддрддреЛрдЧрддреНрд╡рд╛ рдорд╣рд╛рд░рд╛рдЬ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдЕрдкрди рд░рд╛рдЬрдзрд╛рдиреА рдЫреЛрдбрд┐ рдЬрдЩреНрдЧрд▓ рдкрд╣рд╛рдбрд╝рдХ рд╢рд░рдг рд▓реЗрд▓рдиреНрд╣рд┐ред рдПрд╣рд┐ рдЕрд╡рд╕рд░рдХ рд╢реНрд▓реЛрдХ рдЕрдЫрд┐-
рд╡рд╕реНрд╡рдмреНрдзрд┐рдмрд╛рд╣реБрд╢рд╢рд┐рд╕рдореНрдорд┐рддрд╢рд╛рдХрд╡рд░реНрд╖реЗ рдкреМрд╖рд╕реНрдп рд╢реБрдХреНрд▓рджрд╢рдореА рдХреНрд╖рд┐рддрд┐(рд░рд╡рд┐) рд╕реВрдиреБрд╡рд╛рд░реЗред
рддреНрдпрдХреНрддреНрд╡рд╛ рд╕рдкрдЯреНрдЯ(рддреНрдд)рдирдкреБрд░реАрдВ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡реЛ рджреБрд░реНрджреИрд╡рджрд░реНрд╢рд┐рдд рдкрдереЛ рдЧрд┐рд░рд┐рдорд╛рд╡рд┐рд╡реЗрд╢редред
рдо.рдо. рдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдЭрд╛рдХ рдЕрдЧрд┐рд▓рд╛ рдЙрдХреНрддрд┐рд╕рдБ рд╕рдВрдХреЗрдд рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдИ рд╢реНрд▓реЛрдХ рдкрдВрдЬреА-рдкреНрд░рдмрдиреНрдзрдХ рдереАрдХред рдУ рдПрддрдП рд╡рд╕реНрд╡рдмреНрдзрд┐рдмрд╛рд╣реБрд╢рд╢рд┐рд╕рдореНрдорд┐рддрдХ рд╕реНрдерд╛рди рдкрд░ рдмрд╛рдгрд╛рдмреНрдзрд┐рдмрд╛рд╣реБрд╢рд╢рд┐рд╕рдореНрдорд┐рдд рдкрд╛рдард╛рдиреНрддрд░рдХ рдЙрд▓реНрд▓реЗрдЦ рдХрдПрдиреЗ рдЫрдерд┐ред рдИ рд╢реНрд▓реЛрдХ рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХ рд╕реНрдерд╛рдиреАрдп рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛рд╕рдБ рд╕реЗрд╣реЛ рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рднреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐, рдЬреЗрдХрд░ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди рдПрд╕рд┐рдпрд╛рдЯрд┐рдХ рд╕реЛрд╕рд╛рдпрдЯреА рдСрдл рдмрдВрдЧрд╛рд▓рдХ рд╢реЛрдзрдкрддреНрд░рдореЗ 1835 рдИ.рдореЗ рднреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ред<sup>6</sup>
рдПрд╣рд┐ рдЖрд▓реЗрдЦрдХ рд▓реЗрдЦрдХ рдмреА.рдПрдЪ. рд╣реЙрдЧрд╕рди, рдЬреЗ рдиреЗрдкрд╛рд▓рдореЗ рд░реЗрдЬрд┐рдбреЗрдВрдЯ рд░рд╣рдерд┐ рдУ рдПрд╕рд┐рдпрд╛рдЯрд┐рдХ рд╕реЛрд╕рд╛рдпрдЯреАрдХ рд╕рдореНрдкрд╛рджрдХ рдХреЗрдВ рд╕реВрдЪрд┐рдд рдХрд░реИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ рдпрджреНрдпрдкрд┐ рд╣рд┐рдиреНрджреВ рдкрдВрдЪрд╛рдВрдЧрдХ рдЕрдиреБрд╕рд╛рд░ 1322 рдИ.рдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдкрд░рд╛рдЬрдп рднреЗрд▓ рдЖ рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдв рдкрд░рд┐рддреНрдпрдХреНрдд рдмрдирд▓, рдУрддрд╣рд┐ рдореБрд╕рд▓рдорд╛рдиреА рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛рдХ рдЕрдиреБрд╕рд╛рд░ 1323 рдИ. рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐, рдореБрджрд╛ рдУ рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХ рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛рд╕рдБ рдкреНрд░рд╛рдкреНрдд рджреВ рдЯрд╛ рд╢реНрд▓реЛрдХ рдХреЗрдВ рдкреНрд░рд╛рдорд╛рдгрд┐рдХ рдорд╛рдиреИрдд рдЫрдерд┐ рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ 1245 рд╢рдХрд╕рдВрд╡рддреН рдЕрд░реНрдерд╛рддреН 1323рдИ. рдЙрд▓реНрд▓рд┐рдЦрд┐рдд рдЕрдЫрд┐ред рд╣реЙрдЧрд╕рди рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХ рд╕реНрдерд╛рдкрдирд╛ рдЖ рдкрд░рд┐рддреНрдпрд╛рдЧрдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗ рдИ рджреВ рд╢реНрд▓реЛрдХ рдЙрджреНрдзреГрдд рдХрд░реИрдд рдЫрдерд┐-
рд░рд╛рдорд╕реНрдп рд╡рд┐рддреНрддрдВ рдирд▓рд░рд╛рдЬрд╡рд┐рддреНрддрдВ рдкреБрд░реВрд░рд╡рд╛рд╡рд┐рддреНрддрдорд▓рд░реНрдХрд░рд╛рдЬреНрдЮрдГред
рд╣реНрд░рджрд╛рддреНрд╕рдореБрджреНрдзреГрддреНрдп рдирд┐рдкрд╛рддреНрдп рдирд╛рдЧрдВ рд╢реНрд░реАрдирд╛рдиреНрдпрджреЗрд╡реЛ рдирд┐рд░рдорд╛рддреНрд╕реНрд╡рдЧрд░реНрддрдореНредред
рдмрд╛рдгрд╛рдмреНрдзрд┐рдпреБрдЧреНрдорд╢рд╢рд┐рд╕рдореНрдорд┐рддрд╢рд╛рдХрд╡рд░реНрд╖реЗ рдкреМрд╖рд╕реНрдп рд╢реБрдХреНрд▓рдирд╡рдореАрд░рд╡рд┐рд╕реВрдиреБрд╡рд╛рд░реЗред
рддреНрдпрдХреНрддреНрд╡рд╛ рд╕реНрд╡рдкрдЯреНрдЯрдирдкреБрд░рдВ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡реЛ рджреБрд░реНрджреИрд╡рджрд░реНрд╢рд┐рддрдкрдерд╛рде рдЧрд┐рд░рд┐рдВ рд╡рд┐рд╡реЗрд╢редред<sup>7</sup>
рдЕрд░реНрдерд╛рддреН рд░рд╛рдо, рд░рд╛рдЬрд╛ рдирд▓, рдкреБрд░реВрд░рд╡рд╛ рдЖ рд░рд╛рдЬрд╛ рдЕрд▓рд░реНрдХрдХ рдзрди рдЬреЗ рдирд╛рдЧрд╕рдБ рд░рдХреНрд╖рд┐рдд рдкреЛрдЦрд░рд┐рдореЗ рд░рд╛рдЦрд▓ рдЫрд▓ рддрдХрд░рд╛ рдкреЛрдЦрд░рд┐рд╕рдБ рдирд┐рдХрд╛рд▓рд┐ рдирд╛рдЧрдХреЗрдВ рдкрд░рд╛рдЬрд┐рдд рдХрдП рд░рд╛рдЬрд╛ рдирд╛рдиреНрдпрджреЗрд╡ рд╡рд╛рд╕реНрддреБрдХ рдЦрд╛рдд рдмрдиреМрд▓рдирд┐ рдЕрд░реНрдерд╛рддреН рдорд╣рд▓ рдмрдирдПрдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рдирд┐рдЮреЛрдВ рдЦреБрдирд▓рдирд┐ред рдмрд╛рдг-5, рдЕрдмреНрдзрд┐-4, рдпреБрдЧреНрдо-2, рд╢рд╢рд┐-1 (рд╡рд╛рдо рднрд╛рдЧрд╕рдБ рдЧрдгрдирд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ 1245) рд╢рд╛рдХреЗрдореЗ рдкреМрд╖ рд╢реБрдХреНрд▓ рдирд╡рдореА рд╢рдирд┐ рджрд┐рди рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рдЕрдкрди рдкрдЯреНрдЯрдирдкреБрд░ рдЫреЛрдбрд┐ рджреБрд░реНрднрд╛рдЧреНрдп рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рджреЗрдЦрд╛рдУрд▓ рдЧреЗрд▓ рд░рд╛рд╕реНрддрд╛рд╕рдБ рдкрд╣рд╛рдбрд╝рдореЗ рдкреНрд░рд╡реЗрд╢ рдХрдПрд▓рдирд┐ред рдПрд╣рд┐ рдкрд╛рдардХреЗ рдЕрдиреБрд╕рд╛рд░ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡ рд╢рд╛рдХреЗ 1245 рдореЗ рдЕрд░реНрдерд╛рддреН 1323 рдИ. рд╣рд╛рд░рд┐ рдХрдП рдЕрдкрди рд░рд╛рдЬрдзрд╛рдиреА рдЫреЛрдбрд┐ рднрд╛рдЧрд┐ рдЧреЗрд▓рд╛рд╣ред рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдПрд╣рд┐ рдкрд░рд╛рдЬрдп-рддрд┐рдерд┐рдХ рд╕рдорд░реНрдердирдореЗ рдЖрд░реЛ рдРрддрд┐рд╣рд╛рд╕рд┐рдХ рд╕рд╛рдХреНрд╖реНрдп рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдкрд┐рддрд╛рдорд╣ рд░рд╛рдорд╕рд┐рдВрд╣рдХ рд╕рдордпрд╕рдБ рдордиреНрддреНрд░реА рд░рд╣рд▓, рдЕрддреНрдпрдиреНрдд рдкреНрд░рддрд┐рд╖реНрдард┐рдд рд╡реГрджреНрдз рдХрд░реНрдореНрдорд╛рджрд┐рддреНрдп рдЬрдЦрдирд┐ рд╣рд╛рдмреАрдбреАрд╣рдореЗ рд░рд╛рдорд╕рд┐рдВрд╣рдХ рдкрддреНрдиреА рд╕реМрднрд╛рдЧреНрдпрджреЗрд╡реАрдХ рдЖрдЬреНрдЮрд╛рд╕рдБ рд╣реИрд╣рдЯреНрдЯрджреЗрд╡реАрдХ рдореВрд░реНрддрд┐рдХ рд╕реНрдерд╛рдкрдирд╛ 212 рд▓рдХреНрд╖реНрдордг рд╕рдВрд╡рддреН рдЕрд░реНрдерд╛рддреН 1332 рдИ. рдореЗ рдХрдПрд▓, рддрдЦрдирд┐ рдУ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдирд╛рдо рдзрд░рд┐ рдирд╣рд┐рдВ рд▓реЗрд▓рдирд┐ред
<sup>8</sup> рд╡рд╕реНрддреБрддрдГ 1323 рдИ.рдХ рдмрд╛рдж рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХ рд╕реНрдерд╛рди рдкрд░ рд╣рдорд░рд╛рд▓реЛрдХрдирд┐ рджрд░рднрдВрдЧрд╛ рдЬрд┐рд▓рд╛рдореЗ рдХрд░реНрдореНрдорд╛рджрд┐рддреНрдпрдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдХрдПрд▓ рдЧреЗрд▓ рдХрд╛рдЬ рд╕рдн рджреЗрдЦреИрдд рдЫреАред рдУрдПрд╣ рдХрд░реНрдореНрдорд╛рджрд┐рддреНрдп рддрд┐рд▓рдХреЗрд╢реНрд╡рд░рдордардХ рдирд┐рд░реНрдорд╛рдгрдХрд░реНрддрд╛ рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓ рдЫрдерд┐ рдЖ рдУрдХрд░ рдПрдХ рд╢рд┐рд▓рд╛рд▓реЗрдЦрд╕рдБ рд╕рдВрдХреЗрдд рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рддрд┐рд▓рдХреЗрд╢реНрд╡рд░ рдордардХ рдкрд░рд┐рд╕рд░рдореЗ рд╣реБрдирдХ рджрд╛рд╣-рд╕рдВрд╕реНрдХрд╛рд░ 1258 рд╢рдХ рд╕рдВрд╡рддреН рдЕрд░реНрдерд╛рддреН 1336 рдИ.рдореЗ рдХрдПрд▓ рдЧреЗрд▓ред
<sup>9</sup> рдПрддрд╛рд╡рддрд╛ рд╕рд┐рджреНрдз рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ 1323-24 рдИ.рдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рд╣рд╛рд░рд┐рдХ рдмрд╛рдж рдЕрдкрди рдкреНрд░рдЬрд╛рдХреЗрдВ рджреЗрдЦрдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рдУ рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХреЗрдВ рдЫреЛрдбрд┐ рджрдХреНрд╖рд┐рдг рджрд┐рд╕ рдЖрдмрд┐ рдЧреЗрд▓рд╛рд╣ред рдЖ рд╣рд╛рдмреАрдбреАрд╣ рдкрд░ рдореВрд░реНрддрд┐-рд╕реНрдерд╛рдкрдирд╛рдХ рдХрд╛рдЬ рдХрдПрд▓рдирд┐ред
рддрд╛рдбрд╝ рдкрддреНрд░ рдкрд░ рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдВрдд
рдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдЭрд╛<sup>10</sup> рдИ рд▓рд┐рдЦреИрдд рдЫрдерд┐ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреАрдХ рдЖрд░рдореНрднрдХ рддрд╛рддреНрдХрд╛рд▓рд┐рдХ рдХрд╛рд░рдг рджреЗрд╡рд╣рд╛рд░ рдЧрд╛рдордХ рдореБрдХреНрддреЗрд╢реНрд╡рд░рдирд╛рде рдордиреНрджрд┐рд░рдХ рдПрдХрдЯрд╛ рдШрдЯрдирд╛ рдЫрд▓, рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ рдЧрдВрдЧреМрд░реЗ рдореВрд▓рдХ рд╣рд░рд┐рдирд╛рде рд╢рд░реНрдорд╛рдХ рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рд╕реНрд╡рдЬрдирдореЗ рд╣реЛрдПрдмрд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рд╣реБрдирдХрд╛рдореЗ рдЪрд╛рдгреНрдбрд╛рд▓рддреНрд╡ рдЖрдмрд┐ рдЧреЗрд▓ рдЖ рд╣реБрдирдХ рдкрддреНрдиреА рдПрдХрдЯрд╛ рдЪрд╛рдгреНрдбрд╛рд▓ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдмрд▓реЛрдкрднреБрдХреНрддрд╛ рд╣реЛрдПрдмрд╛рдХ рдЦрдгреНрдбрди рдХрд░реИрдд рджрд┐рд╡реНрдп-рдкрд░реАрдХреНрд╖рд╛рдореЗ рдирд╛рд╣рдВ рдЪрд╛рдгреНрдбрд╛рд▓рдЧрд╛рдорд┐рдиреА рдкрдВрдХреНрддрд┐ рдкрд░ рддрдБ рддрдкреНрдкрдд рд▓реЛрд╣рд╛рд╕рдБ рдкрд╛рдХрд┐ рдЧреЗрд▓реАрд╣, рдореБрджрд╛ рд╕реНрд╡рдкрддрд┐рд╡реНрдпрддрд┐рд░рд┐рдХреНрддрдЪрд╛рдгреНрдбрд╛рд▓рдЧрд╛рдорд┐рдиреА рдкрдВрдХреНрддрд┐ рдкрд░ рдиреИ рдкрдХрд▓реАрд╣ред рдИ рдПрд╣рд┐ рдШрдЯрдирд╛рдХ рд╕реНрдерд╛рди рд╡рд░реНрддрдорд╛рди рдордзреБрдмрдиреА рдЬрд┐рд▓рд╛рдХ рджреЗрд╡рд╣рд╛рд░ рдЧрд╛рдордХ рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐, рдЬрдХрд░ рдирд┐рд░реНрдгрдп рд▓реЗрд▓ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рд░рд╛рдЬрдзрд╛рдиреА рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдв рдЬрд╛рдПрдм рдУрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рд╕рдореНрднрд╡ рдиреИ рдЫрд▓ред
рддреЗрдВ рдИ рд╕реНрдкрд╖реНрдЯ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдкрд░рд╛рдЬрдпрдХ рдмрд╛рдж рдкрд░рд┐рд╡рд╛рд░рдХ рдкрд╛рд░рдореНрдкрд░рд┐рдХ рд╡реГрджреНрдз рдордиреНрддреНрд░реА рдХрд░реНрдореНрдорд╛рджрд┐рддреНрдпрдХ рдиреЗрддреГрддреНрд╡рдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдЕрдиреНрдп рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордг рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░реА рдЖ рд╡рд┐рджреНрд╡рд╛рдиреН рд▓реЛрдХрдирд┐ рдЖрдкрд╛рддрдХрд╛рд▓рдореЗ рдкреНрд░рдЬрд╛рдХреЗрдВ рд╕рдВрдЧрдард┐рдд рдХрд░рдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓, рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХреЗрдВ рдпрд╡рдирдХ рдЖрдХреНрд░рдордгрдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдЫрд┐рдиреНрди-рднрд┐рдиреНрди рд╣реЛрдПрдмрд╛рд╕рдБ рдмрдЪреЗрдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рджрдХреНрд╖рд┐рдг рджрд┐рд╕ рдмрдврд▓рд╛рд╣ рдЖ рдЕрдкрди рдЙрджреНрджреЗрд╢реНрдпрдореЗ рд╕рдлрд▓ рднреЗрд▓рд╛рд╣ред рджрд░рднрдВрдЧрд╛рдХ рдореЛрддреАрдорд╣рд▓ рдЕрднрд┐рд▓реЗрдЦ (1341рдИ.) рд╕рдБ рд╕реВрдЪрдирд╛ рднреЗрдЯреИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рд╣рдЯреНрдЯрдкрддрд┐ (рд╡реНрдпрд╛рдкрд╛рд░рд┐рдХ рдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐рдХ рдЙрдЪреНрдЪрддрдо рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░реА) рд╕рдкреНрд░рдХреНрд░рд┐рдп рд╕рдВрдХреЗрд╢реНрд╡рд░ рдЕрдкрди рдЖрд╡рд╛рд╕реАрдп рднрд╡рди рдмрдиреЗрдмрд╛рдХ рд╡рд╛рд╕реНрддреБ рд▓реЗрд▓рдирд┐ред
<sup>11</sup> рдИ рд╢рд┐рд▓рд╛рд▓реЗрдЦ рдХрддрд╣реБ рдиреЗ рдХрддрд╣реБ рджрд░рднрдВрдЧрд╛рдХ рд▓рдЧреЗ-рдкрд╛рд╕рдХ рдереАрдХред рд╕рд┐рдорд░реМрдирдЧрдврдХ рд░рд╛рдЬрдзрд╛рдиреА рдЙрдЬрдбрд┐ рдЧреЗрд▓рд╛рдХ рдмрд╛рдж рджрд░рднрдВрдЧрд╛-рдкреНрд░рдХреНрд╖реЗрддреНрд░рдореЗ рд╢рд╛рд╕рдХреАрдп рдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐, рдкреНрд░рдЬрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рдпреБрджреНрдзрд╕реНрддрд░ рдкрд░ рдХрдПрд▓ рдЧреЗрд▓ рдХрд╛рдЬ, рдореВрд░реНрддрд┐рд╕реНрдерд╛рдкрдирд╛, рдорда-рдордиреНрджрд┐рд░рдХ рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг, рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░реА рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдЖрд╡рд╛рд╕реАрдп-рднрд╡рдирдХ рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг рдЖрджрд┐ рд╕рд┐рджреНрдз рдХрд░реИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдореЗ 1323 рд╕рдБ рдУрдЗрдирд┐рд╡рд╛рд░ рд╢рд╛рд╕рди рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд┐рдд рд╣реЛрдПрдмрд╛рдХ рдмреАрдЪрдХ рдХрд╛рд▓, рдЬрдХрд░рд╛ рдЕрдиреНрдзрдХрд╛рд░ рдпреБрдЧ рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐, рдУ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордг рд╡рд┐рджреНрд╡рд╛рдиреН рд╕рдБ рд╢рд╛рд╕рд┐рдд рдЫрд▓ рдЖ рдПрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рдЕрдиреЗрдХ рд╕рд╛рдорд╛рдЬрд┐рдХ рд╕реБрдзрд╛рд░ рднреЗрд▓ред рддреБрдЧрд▓рдХрдХ рдЖрдХреНрд░рдордгрдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдУрдХрд░ рд╕реИрдирд┐рдХрдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдпрддреНрд░-рддрддреНрд░ рдмрд╕рд┐ рдЬрд╛рдПрдм рдХреЛрдиреЛ рдЕрд╕рдореНрднрд╡ рдиреИ рдЫрд▓ рдЖ рддреЗрдВ рдореИрдерд┐рд▓ рдореВрд▓ рдЖ рдШреБрд╕рдкреИрда рдХреЗрдирд┐рд╣рд╛рд░рдХ рдмреАрдЪ рджреВрд░реА рд░рдЦрдмрд╛рдХ рд▓реЗрд▓ рдкрдВрдЬреАрдХ рдкреБрдирд░реНрдЧрдарди рддрд╛рддреНрдХрд╛рд▓рд┐рдХ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХрддрд╛ рдЫрд▓ред рдЬреЗ рдХрд╛рдЬ рдЖрдЗ рдЖрд╕рд╛рдордореЗ рдПрди.рд╕реА.рдЖрд░.рдХ рдЕрдиреНрддрд░реНрдЧрдд рдХрдПрд▓ рдЬрд╛ рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ рд╕реЗ рдХрд╛рдЬ рдУрд╣рд┐ рдХрд╛рд▓рдореЗ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгрд▓реЛрдХрдирд┐ рдХрдПрдиреЗ рд░рд╣рдерд┐ред рддреЗрдВ 1326 рдИ.рдореЗ рдкрдВрдЬреАрдХ рд╕рд╛рдореВрд╣рд┐рдХ рд▓реЗрдЦрди рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгрд▓реЛрдХрдирд┐ рдЕрд░реНрдерд╛рддреН рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рд╡рд┐рджреНрд╡рд╛рдиреН рдЕрдзрд┐рдХрд╛рд░реА рд▓реЛрдХрдирд┐рдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдЖрд░рдореНрдн рднреЗрд▓, рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдХреЛрдиреЛ рд░рд╛рдЬрдХреАрдп рдЖрджреЗрд╢ рдкреНрд░рднрд╛рд╡реА рдирд╣рд┐ рдЫрд▓ред
рдпрджреНрдпрдкрд┐ 1812-13 рдИ.рдореЗ рдЬрдЦрдирд┐ рдмреБрдХрд╛рдирди рдкреВрд░реНрдгрд┐рдпрд╛ рдЬрд┐рд▓рд╛рдХ рд╕рд░реНрд╡реЗрдХреНрд╖рдг рдХрдП рд░рд╣рд▓ рдЫрд▓рд╛рд╣ рддрдБ рд╣реБрдирдХрд╛ рдореИрдерд┐рд▓ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгрдХ рд╡рд┐рднрд╛рдЬрдирдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗ рд╣рд░рд┐рд╕рд┐рдВрд╣рджреЗрд╡рдХ рдирд╛рдо рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓рдирд┐ред рдмреБрдХрд╛рдирдирдХ рд░рд┐рдкреЛрд░реНрдЯрдХ рдЖрдзрд┐рдХрд╛рд░рд┐рдХ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди рдХрд░реИрдд 1838 рдИ.рдореЗ рдорд╛рдВрдЯрдЧреЛрдореЗрд░реА рдорд╛рд░реНрдЯрд┐рди рд▓рд┐рдЦреИрдд рдЫрдерд┐-
тАЬThe customs by which this nation are at present ruled are said to have been established by a certain Hari Singha a Rajput who was king of Mithila or Tirahoot or Tirabhukti as it is called in the Sangskrita language. The Brahmans by this prince were divided into four ranks. The highest are called Suti the second Majroti the third Yogya and the fourth Grihasthas. These distinctions were founded on the various degrees of supposed purity and learning which in the time of Hari Singha individuals possessed but the distinctions have now become totally hereditary At the time of Hari Singha only 13 men were considered as entitled to the dignity of Suti. These distinctions do not absolutely prevent intermarriages but if a man of high rank marries a low girl he sinks to her rank only he is reckoned at its head If a low man can afford the enormous expense of marrying a woman of high birth he is considered as elevated to the head of his own tribe but cannot ascend to a perfect level with those of the tribe above him In this district the two higher classes are very few in number and there seems to be little loss as scarcely any of the Sutis and very few of the Majrotis give themselves any sort of trouble but live entirely by the rents of their lands or the profit of their rent and if by accident they become poor they can always obtain a maintenance by marrying the daughter of some low but wealthy man who will cheerfully and thankfully support them and their children owing to the lustre that will be added to his family In such cases however they themselves are reduced to the level of their father in law and their children if they wish to gain distinction will be under the necessity of undergoing the fatigues of study.тАЭ <sup>12</sup>
рдореБрджрд╛ рдИ рддрддреНрдХрд╛рд▓реАрди рдЬрдирд╢реНрд░реБрддрд┐ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдХ рджреГрд╖реНрдЯрд┐рд╕рдБ рдПрдХрджрдо рдорд┐рдереНрдпрд╛ рдерд┐рдХ, рдЖ рдЙрдиреНрдиреАрд╕рдо-рдмреАрд╕рдо рд╢рддреАрдореЗ рдЬреЗ рд╡рд┐рднрд╛рдЬрди рд╕реЛрдЭрд╛рдБ рдЖрдПрд▓ рдУ рдПрд╣рд┐рд╕рдБ рднрд┐рдиреНрди рдЕрдЫрд┐ред
рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рдХрд╛рд░реЗрдВ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рдкрдВрдЬреА рдПрдХрдЯрд╛ рдЙрдЪреНрдЪ рдХреЛрдЯрд┐рдХ рдкрд░рд┐рдЪрдпрдХ рд▓рд┐рдЦрд┐рдд рд╕реНрд╡рд░реВрдк рдереАрдХ, рдЬрдХрд░ рдЕрдиреЗрдХ рдкреНрд░рдпреЛрдЬрди рдЕрдЫрд┐ред рдПрдХрд░рд╛ рд▓реЗрд▓ тАШрдкрдВрдЬреА-рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛тАЩ рд╢рдмреНрджрдХ рдкреНрд░рдпреЛрдЧ рд╕рднрд╕рдБ рдкреИрдШ рднреНрд░рдо рдереАрдХред рдХреЛрдиреЛ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдХ тАШрд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛тАЩ рдкрдВрдЬреАрдХ рд╡рд┐рд╖рдп рдирд╣рд┐рдВ рдУ рдзрд░реНрдорд╢рд╛рд╕реНрддреНрд░рдХ рд╡рд┐рд╖рдп рдереАрдХред рдПрд╣рд┐ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рдкрд░ рд╡рд╛рдЪрд╕реНрдкрддрд┐рдХ тАЬрд╕рдореНрдмрдиреНрдз-рд╡рд┐рдЪрд╛рд░тАЭ рд╕рдирдХ рдкреГрдердХреН рдЧреНрд░рдиреНрде рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреАрдХреЗрдВ рдЖрдзрд╛рд░ рдорд╛рдирд┐ рд▓рд┐рдЦрд╛рдПрд▓ред рдмрд┐рд╣рд╛рд░ рд░рд┐рд╕рд░реНрдЪ рд╕реЛрд╕рд╛рдпрдЯреА, рдкрдЯрдирд╛рдореЗ рдПрдХрдЯрд╛ рдЦрдгреНрдбрд┐рдд рддрдерд╛ рд╢реАрд░реНрд╖рдХрд╡рд┐рд╣реАрди рдкрд╛рдгреНрдбреБрд▓рд┐рдкрд┐ (рдмрдВрдбрд▓ рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛ 37, рдкрд╛рдгреНрдбреБрд▓рд┐рдкрд┐ рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛ 91) рдорд╛рддреНрд░ 9 рдкрддреНрд░рдХ рдЕрдЫрд┐, рдЬрд╛рд╣рд┐рдореЗ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХ рдирд╛рдо рд╕рдн рдЫреИрдХ рдЖ тАШрдХреНрд╖реЗрдореНрдпрдГтАЩ рдЖ тАШрдЕрдХреНрд╖реЗрдореНрдпрдГтАЩ рд╢рдмреНрджрд╕рдБ рджреВ рдкрд░рд┐рд╡рд╛рд░рдХ рдмреАрдЪрдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдХреЗрдВ рдЙрдЪрд┐рдд рдЖ рдЕрдиреБрдЪрд┐рдд рдХрд╣рд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдХ рдЧреНрд░рдиреНрде рдЖрд░реЛ рд▓рд┐рдЦрд╛рдПрд▓ рд╣реЛрдПрдд, рд╕реЗ рд╕рдореНрднрд╡ред рдПрд╣рд┐ рдЧреНрд░рдиреНрдердХ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдЕрдЫрд┐ред
рдкрдВрдЬреА рдкреНрд░рдмрдиреНрдз
16рдо рд╢рддреАрдореЗ рд░рдШреБрджреЗрд╡ тАЬрдкрдВрдЬреА-рдкреНрд░рдмрдиреНрдзрдГ рдХреГрддрдГтАЭ рдХрд╣реИрдд рдЫрдерд┐ред тАШрдкреНрд░рдмрдиреНрдзтАЩ рд╢рдмреНрджрдХ рдЕрд░реНрде рдереАрдХ рдПрдХ рд╕реВрддреНрд░рдореЗ рдмрд╛рдБрдзрд▓ рдЧреНрд░рдиреНрде, рдореБрджрд╛ тАШрдкреНрд░рдмрдиреНрдзтАЩ рд╢рдмреНрджрдХ рдкреНрд░рдпреЛрдЧ тАШрдкреНрд░рдмрдиреНрдзрдитАЩ- рдЕрдВрдЧрд░реЗрдЬреАрдХ тАШрдореИрдиреЗрдЬрдореЗрдВрдЯтАЩрдХ рдЕрд░реНрдердореЗ рдХрдПрд▓ рдЧреЗрд▓ рд╕реЗрд╣реЛ рднреНрд░рдо рдереАрдХред рдИ рдкреНрд░рдмрдиреНрдз рд╢рдмреНрджрдХ рдЕрд░реНрде рдирд╣рд┐рдВ рд▓рдЧрдмрд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдЖ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рд╢рдмреНрджрдХ рдорд╛рдирд╕рд┐рдХрддрд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдИ рднреНрд░рдо рд╕рдн рдкрд╕рд░рд▓ред рддреЗрд╕рд░ рднреНрд░рдо рдЗрд╣реЛ рдкрд╕рд░рд▓ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреА рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣рдореЗ рд╕реАрдорд╛ рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рд┐рдд рдХрд░реИрдд рдЕрдЫрд┐, рдЕрд░реНрдерд╛рддреН рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдХреЛрди рдХреЛрди рдкрд░рд┐рд╡рд╛рд░рдореЗ рднрдП рд╕рдХреИрдд рдЕрдЫрд┐, рддрдХрд░ рдЕрдиреБрдорддрд┐ рджреИрдд рдЕрдЫрд┐ред рдЬрдЦрдирд┐ рдХреА рд╡рд╛рд╕реНрддрд╡рд┐рдХрддрд╛ рдИ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреА рдорд╛рддреНрд░ рд░рдХреНрддрд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдХ рдирд┐рд░реНрдгрдп рджреИрдд рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдЕрдореБрдХ рд╡рд░рдХ рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдХреЛрди рдХреЛрди рдкрд░рд┐рд╡рд╛рд░рдореЗ рдирд╣рд┐рдВ рднрдП рд╕рдХреИрдд рдЫреИрдХред
рдкрдВрдЬреА рд╕реНрд╡рдЬрдирдХ рд╕реАрдорд╛ рдирд┐рд░реНрдзрд╛рд░рд┐рдд рдХрд░реИрдд рдЕрдЫрд┐ред рдХреЛрдиреЛ рдкрд░рд┐рд╕реНрдерд┐рддрд┐ рдореЗ рдХреЗрдУ рдореИрдерд┐рд▓ рднрд╛рдЗ-рдмрд╣рд┐рди, рдХрд╛рдХрд╛-рднрддреАрдЬреА, рдорд╛рдорд╛-рднрдЧрд┐рдиреА рдЖрджрд┐ рд╕рдирдХ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рд╕реНрд╡реАрдХрд╛рд░ рдХрдП рдЧрд╛рд░рд┐ рдиреИ рд╕реБрдирдП рдЪрд╛рд╣рддрд╛рд╣ред рдмрд╣реБрдд рдкрд░рд┐рд╕реНрдерд┐рддрд┐рдореЗ рдПрд╣рд┐ рдкрдВрдХреНрддрд┐рдХ рд▓реЗрдЦрдХрдХ рдЕрдиреБрднрд╡ рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдЬрд╛рд╣рд┐ рд╡реНрдпрдХреНрддрд┐рдХ рд╕рдВрдЧ рдХреЛрдиреЛ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдзреНрдпрд╛рди рдкрд░ рдиреИ рдЕрдмреИрдд рдЕрдЫрд┐, рдореБрджрд╛ рдЬрдЦрдирд┐ рдЬрд╛рдБрдЪрд▓ рдЬрд╛рдЗрдд рдЫреИрдХ рддрдЦрдирд┐ рдмрдбрд╝ рдирдЬрджреАрдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдз рдард╣рд░рд┐ рдЬрд╛рдЗрдд рдЫреИрдХред рддреЗрдВ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░рдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдЕрд╕реНрд╡рдЬрдирдХ рдирд┐рд░реНрдгрдпрдХ рдмрд╛рджреЗ рд╡реИрд╡рд╛рд╣рд┐рдХ рдХрд╛рд░реНрдп рд╢реНрд░реЗрдпрд╕реНрдХрд░ рдЕрдЫрд┐ред рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рдХрд╛рд░реЗрдВ рдкрдВрдЬреАрдХ рд╕рдореНрдмрдиреНрдзрдореЗ рдкрд╕рд░рд▓ рдЕрдиреЗрдХ рднреНрд░рдордХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдПрдХрд░ рдЙрджрд╛рддреНрдд рдкрд░рдореНрдкрд░рд╛рдХреЗрдВ рдмрд╣реБрдд рд╣рд╛рдирд┐ рдкрд╣реБрдБрдЪрд▓реИрдХ рдЖ рдПрдЦрдирд┐ рдЬреЗ рд╕рд╛рдордЧреНрд░реА рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рдЕрдЫрд┐ рдУрдХрд░ рд╕рдВрд░рдХреНрд╖рдг рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рднрдП рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ред
рдПрдХрд░ рд╕рдВрд░рдХреНрд╖рдгрдХ рд▓реЗрд▓ рдбрд╛. рдпреЛрдЧрдирд╛рде рдЭрд╛ рддреАрди рдЦрдгреНрдбрдореЗ тАЬрдкрдВрдЬреА-рдкреНрд░рдмрдиреНрдзтАЭ рдирд╛рдордХ рдЧреНрд░рдиреНрде рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рд┐рдд рдХрдПрд▓рдирд┐ред рдбрд╛. рдЧрдЬреЗрдиреНрджреНрд░ рдард╛рдХреБрд░ рд╕реЗрд╣реЛ тАЬрдЬреАрдиреЛрдо рдореИрдкрд┐рдВрдЧтАЭрдХ рдирд╛рдорд╕рдБ рджреВ рдЦрдгреНрдбрдореЗ рдпрдереЛрдкрд▓рдмреНрдз рд╕рд╛рдордЧреНрд░реАрдХреЗрдВ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рд┐рдд рдХрдП рджреЗрд▓ред рдореБрджрд╛ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рд┐рдд рдЕрдВрд╢ рд╕рдореНрдкреВрд░реНрдг рдкрдВрдЬреАрдХ рдирдЧрдгреНрдп рднрд╛рдЧ рдереАрдХред рдЖрдЗ рдПрдХрдЯрд╛ рдЖрд░ рд╡рд┐рдбрдореНрдмрдирд╛ рдЕрдЫрд┐ рдЬреЗ рдЬрд╛рд╣рд┐ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░рдХ рд▓рдЧ рдИ рдЧреНрд░рдиреНрде рд╕рдн рдЫрдирд┐ рдУ рдУрдХрд░рд╛ рдЕрдкрди рд╕рдореНрдкрддреНрддрд┐ рдмреБрдЭреИрдд рдЫрдерд┐ рдЖ рдУрдХрд░рд╛ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди рдХреЗрдВ рдЕрдкрди рдЖрд░реНрдерд┐рдХ рдХреНрд╖рддрд┐ рдмреБрдЭреИрдд рдЫрдерд┐ред рд╣реБрдирдХрд╛ рднреНрд░рдо рдЫрдирд┐ рдЬреЗ рд╣рдорд░рд╛ рд▓рдЧ рдЬреЗ рдкрдВрдЬреА рдЕрдЫрд┐ рдУ рджреЛрд╕рд░рд╛рдХ рд▓рдЧ рдЪрд▓рд┐ рдЬрд╛рдПрдд рддрдБ рдУрд╣реЛ тАШрд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдиреНрддтАЩ рдХрд░рд╛рдП рд▓реЗрддрд╛рд╣ рдЖ рд╣рдорд░ рд╕реНрд╡рдпрддреНрддрд╛ рд╕рдорд╛рдкреНрдд рднрдП рдЬреЗрдмрд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдЖрдп рдШрдЯрд┐ рдЬрд╛рдПрддред рд╡рд╛рд╕реНрддрд╡рд┐рдХрддрд╛ рдПрдХрд░ рд╡рд┐рдкрд░реАрдд рдЕрдЫрд┐ред рдЬрдБ рд╕рднрдХ рд▓рдЧ рдЙрдкрд▓рдмреНрдз рдкрдВрдЬреАрдХ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди рднрдП рдЬрд╛рдПрдд рддрдБ рд╕рдн рдХреЗрдУ рд╕рдн рдЧрд╛рдордХ рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдиреНрдд рдХрд░рд╛рдП рд╕рдХрддрд╛рд╣ рдЖ рд╣реБрдирдХ рдЖрдпрдореЗ рд╡реГрджреНрдзрд┐ рд╣реЛрдПрддрдирд┐ред рдИ рд╕рдВрдЧрдард┐рдд рдХреНрд╖реЗрддреНрд░рдХ рдПрдХрдЯрд╛ рд░реЛрдЬрдЧрд╛рд░рдХ рд░реВрдкрдореЗ рд╡рд┐рдХрд╕рд┐рдд рд╣реЛрдПрддред рдЖрдЗ рдХрд░реНрдордХрд╛рдгреНрдбрдХ рдкреЛрдереА рд╕рдн рд╕рд░реНрд╡рддреНрд░ рд╕реБрд▓рдн рдЫреИрдХ, рддреИрдпреЛ рдпреЛрдЧреНрдп рдкреБрд░реЛрд╣рд┐рддрдХ рд▓реЗрд▓ рдкреБрдЫрд╛рд░рд┐ рднреИрдП рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ред
рдЖрдЗ рдмрд╣реБрддреЛ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░рдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдкрд╛рдгреНрдбреБрд▓рд┐рдкрд┐ рд╕рдн рдиреБрдХрд╛ рдХрдП рд░рд╛рдЦрдм рдПрдХрд░ рд╕рдВрд░рдХреНрд╖рдгрдореЗ рдмрд╛рдзрдХ рднрдП рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдУ рд▓реЛрдХрдирд┐ рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдиреНрдд рдХрд░рдПрдмрд╛рдореЗ рд╕реНрд╡рд╛рдпрддреНрддрддрд╛рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рдЬрдБ рдПрдирд╛ рдХрдП рд░рд╣рд▓ рдЫрдерд┐ рддрдБ рдПрддрдП рд╣реБрдирдХрд╛ рд▓реЛрдХрдирд┐рдХреЗрдВ рдзреНрдпрд╛рди рджреЗрдмрд╛рдХ рдЪрд╛рд╣реА рдЬреЗ рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдиреНрдд рдХрд░рдПрдмрд╛рдореЗ рдЕрдзрд┐рдХрд╕рдБ рдЕрдзрд┐рдХ рджреВ рд╕рдП рд╡рд░реНрд╖рдХ рдкрдВрдЬреАрдХ рдХрд╛рдЬ рдкрдбреИрдд рдЫреИрдХред рдУрд╣рд┐рд╕рдБ рдкрд╣рд┐рд▓реБрдХ рдкрдВрдЬреАрдХ рдХреЛрдиреЛ рдЙрдкрдпреЛрдЧ рд╕рд┐рджреНрдзрд╛рдиреНрдд рдХрд░рдПрдмрд╛рдореЗ рдирд╣рд┐рдВ рдЕрдЫрд┐ред рдХрдорд╕рдБ рдХрдо рдУрддрдмрд╛ рдЕрдВрд╢ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд┐рдд рдХрдП рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рдореЗ рдЖрдмрдП рджреЗрдерд┐ред рджреВ рд╕рдП рд╡рд░реНрд╖рд╕рдБ рдкреБрд░рд╛рди рдкрдВрдЬреА рдЖрдЗ рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рдХ рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕рдХ рд╕реНрд░реЛрдд рдереАрдХ рдЖ рдУ рдирд╖реНрдЯ рд╣реЛрдПрдд рддрдБ рдмрдб рдкреИрдШ рдХреНрд╖рддрд┐ рд╣реЛрдПрддреИрдХред
рднрд╛рд╡реА рдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐
рдкрдВрдЬреАрдХ рд╡рд░реНрддрдорд╛рди рд╕реНрдерд┐рдд рдореГрддрдкреНрд░рд╛рдп рдЕрдЫрд┐ред рдмрд╣реБрдд рдХрдо рд╕рдВрдЦреНрдпрд╛рдореЗ рдирд╡реАрдХрд░рдг рднрдП рд░рд╣рд▓ рдЕрдЫрд┐ред рдмрд╣реБрдд рдЧреЛрдЯреЗ рдЬреЗ рдмрд╛рд╣рд░ рд░рд╣реИрдд рдЫрдерд┐ рд╕реЗ рдЕрдкрдирд╣рд┐рдВ рдореЛрдиреЗ рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣ рдареАрдХ рдХрдП рд▓реИрдд рдЫрдерд┐ рдЖ рддрдХрд░ рд╕реВрдЪрдирд╛ рд╕реЗрд╣реЛ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░ рдХреЗрдВ рдирд╣рд┐рдВ рджреИрдд рдЫрдерд┐рдиред рд╕рдВрдЧрд╣рд┐ рдЕрдиреНрддрд░рдЬрд╛рддреАрдп рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣рдХ рдХрд╛рд░рдгреЗрдВ рд╕реЗрд╣реЛ рдирд╡реАрдХрд░рдг рдиреИ рд╣реЛрдЗрдд рдЕрдЫрд┐ред рдПрдХрд░рд╛ рд▓реЗрд▓ рдЖрдЗ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдЫреИрдХ рдЬреЗ рдХрдореНрдкреНрдпреВрдЯрд░ рдбрд╛рдЯрд╛рдмреЗрд╕ рддреИрдпрд╛рд░ рдХрдПрд▓ рдЬрд╛рдП, рдЬрд╛рд╣рд┐рд╕рдБ рдПрдХрдЯрд╛ рдлрд╛рд░реНрдо рднрд░рд┐ рдУ рдЕрдкрдирд╣рд┐рдВ рдкрдВрдЬреАрдХрд░рдг рдХрдП рд▓реЗрдерд┐ рдЖ рдореВрд▓рдкрдВрдЬреА рдирд╡реАрдХреГрдд рднрдП рдЬрд╛рдПред рдЕрдВрддрд░рдЬрд╛рддреАрдп рд╡рд┐рд╡рд╛рд╣рдХ рд╕реНрдерд┐рддрд┐рдореЗ рд╕реЗрд╣реЛ рдПрд╣рд┐ рдлрд╛рд░реНрдордореЗ рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛ рд░рд╣рдмрд╛рдХ рдЪрд╛рд╣реА рдЬреЗ рджреВрдиреВ рдкрдХреНрд╖рдХ рдкреВрд░реНрдг рдкрд░рд┐рдЪрдп рдУрд╣рд┐рдореЗ рдЖрдмрд┐ рдЬрд╛рдПред
рдкреНрд░рд╛рдЪреАрдирдХрд╛рд▓рдореЗ рдкрддреНрдиреАрдХ рдирд╛рдо рдиреИ рдЖрдПрд▓ рдЕрдЫрд┐, рдореБрджрд╛ рдЖрдм рдУрд╣реЛ рджреЗрдмрд╛рдореЗ рдХреЛрдиреЛ рд╣рд░реНрдЬ рдиреИ рдЫреИрдХред рдЖрдм рдЬрдЦрдирд┐ рднрд╛рд░рдд рд╕рд░рдХрд╛рд░рдХ рджреНрд╡рд╛рд░рд╛ рдкрд░рд┐рдЪрдпрдХ рдХреНрд░рдордореЗ рдорд╛рддрд╛рдХ рдирд╛рдо рд╕реЗрд╣реЛ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдХрдП рджреЗрд▓ рдЧреЗрд▓ рдЕрдЫрд┐ рддрдБ рдкрддреНрдиреАрдХ рдирд╛рдо рдЬреЛрдбрдм рдЕрдкреЗрдХреНрд╖рд┐рдд рдЫреИрдХред рдПрдХрд░ рд╕реНрд╡рд░реВрдкрдХ рд▓реЗрд▓ рд╣рдорд░рд╣рд┐ рдкрдВрдЬреАрдХ рдПрдХрдЯрд╛ рдЙрджрд╛рд╣рд░рдг рд▓реЗрд▓ рдЬрд╛рдП- рднрд╡рдирд╛рде-рдХреБрдореБрджрднреНрдпрд╛рдВ рд╕реБрддреМ рдорд╣рд┐рдирд╛рде рдкреНрд░. рд░рд╛рдХреЗрд╢, рдЕрднрд┐рдЪрдиреНрджреНрд░рдХреМ рджрд░рд┐рд╣рд░рд╛рд╕рдВ.рдХреАрд░реНрддрд┐рдирдиреНрджрди рдкреНрд░.рдорд╣рдиреНрде рд╕реБрдд рд╕реБрд░реЗрд╢ рджреМ.ред рдорд╣рд┐. рдкрд╛рд▓реА. рд╕рдВ. рдмреНрд░рдЬрдирдиреНрджрди рд╕реБрдд рд▓рдХреНрд╖реНрдореАрдирдиреНрджрди рджреБ.рджреМ.редред рдПрддрдп рдкрдВрдЬреАрдХ рд╡рд┐рд╢рд┐рд╖реНрдЯ рднрд╛рд╖рд╛рдХ рдЕрдиреБрдХреВрд▓ рдкрддреНрдиреАрдХ рдирд╛рдордХ рдмрд╛рдж тАШрднреНрдпрд╛рдореНтАЩ рдкреНрд░рддреНрдпрдп рд▓рдЧрд╛рдПрд▓ рдЬрд╛рдП, рдЬреЗ рдкрдВрдЪрдореА рд╡рд┐рднрдХреНрддрд┐рдХ рджреНрд╡рд┐рд╡рдЪрдирдХ рдмреЛрдз рдХрд░рд╛рдУрдд рдЖ тАШрдПрд╣рд┐ рджреВрдиреВрд╕рдБ рдЙрддреНрдкрдиреНрдитАЩ рдИ рдЕрд░реНрде рджреЗрддред рдИ рдкрдВрдЬреАрдХ рднрд╛рд╡реА рдЧрддрд┐рд╡рд┐рдзрд┐рдХ рдкрдВрдЬреАрдХрд╛рд░рд▓реЛрдХрдирд┐рдХ рдЕрдиреБрдореЛрджрдирдХ рдкреНрд░рддреНрдпрд╛рд╢рд╛рдореЗ рд▓реЗрд▓ рдкреНрд░рд╕реНрддрд╛рд╡рд┐рдд рдЕрдЫрд┐, рдЬреЗ рд╡рд░реНрддрдорд╛рди рд╕рдордпрдореЗ рдЙрдкрдпреЛрдЧреА рд╣реЛрдПрддред рдПрд╣рд┐ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдХ рдЖрд░реЛ рдХрд╛рдЬрд╕рдн рдХрдП рдкрдВрдЬреАрдХ рдкреБрдирд░реБрджреНрдзрд╛рд░ рдЖрд╡рд╢реНрдпрдХ рдЕрдЫрд┐ред рдЗрддрд┐редред
рд╕рдиреНрджрд░реНрдн:
1. рдХреБрдорд╛рд░рд┐рд▓ рднрдЯреНрдЯ, рддрдиреНрддреНрд░рд╡рд╛рд░реНрддрд┐рдХ, 1.2.2, рдмрдирд╛рд░рд╕, 1882, рдкреГ. 6.
2. рдЙрдкрд░рд┐рд╡рддреН, рдЯрд┐рдкреНрдкрдгреАред
3. рдпреЛрдЧрдирд╛рде рдЭрд╛, рдкрдВрдЬреАрдкреНрд░рдмрдиреНрдз, рдЕрдВрдХрд┐рдд рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рди, рджрд░рднрдВрдЧрд╛, 2010, рднреВрдорд┐рдХрд╛, рдкреГ. Xii.
4. рд░рдорд╛рдирд╛рде рдЭрд╛, тАЬрдореИрдерд┐рд▓ рдмреНрд░рд╛рд╣реНрдордгреЛрдВ рдХреА рдкрдВрдЬреА-рд╡реНрдпрд╡рд╕реНрдерд╛тАЭ, рдкреБрдирд░реНрдореБрджреНрд░рд┐рдд, рдкрдВрдЬреАрдкреНрд░рдмрдиреНрдз рднрд╛рдЧ 3, рдпреЛрдЧрдирд╛рде рдЭрд╛, рджрд░рднрдВрдЧрд╛, 2018, рдкреГ. 112.
5. рдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдЭрд╛, рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рддрддреНрддреНрд╡рд╡рд┐рдорд░реНрд╢, рд╢реНрд░реАрдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рд▓рдп, рддрд░реМрдиреА, 1949, рдкреГ. 143.
6. Hodgson, B.H., тАЬAccount of a Visit to the Ruins of Simraoun, Once the Capital of Mithila ProvinceтАЭ The Journal Of The Asiatic Society Of Bengal, James Prinsep (ed.), Calcutta, Vol. iv, 18 35, p. 121.
7. рдЙрдкрд░рд┐рд╡рддреН, рдкреГ. 124.
8. Mishra, Jaykant, History of Maithili literature, vol. 1, 1949, p. 135.
9. Jha, Bhavanath , тАЬSome Inscriptions from MithilaтАЭ, рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛ рднрд╛рд░рддреА, рдкрдЯрдирд╛, рднрд╛рдЧ 5, 2018, рдкреГ. 191-192.
10. рдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдЭрд╛, рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рддрддреНрддреНрд╡рд╡рд┐рдорд░реНрд╢, рд╢реНрд░реАрдкрд░рдореЗрд╢реНрд╡рд░ рдкреБрд╕реНрддрдХрд╛рд▓рдп, рддрд░реМрдиреА, 1949, рдкреГ. 136-38.
11. рднрд╡рдирд╛рде рдЭрд╛, тАЬрдорд┐рдерд┐рд▓рд╛рд╕рдБ рдкреНрд░рд╛рдкреНрдд рдХрд┐рдЫреБ рдирд╡ рд╢рд┐рд▓рд╛рд▓реЗрдЦтАЭ, рдорд┐рдерд┐рд▓рд╛ рднрд╛рд░рддреА, рдЕрдВрдХ 3, рдкрдЯрдирд╛, 2016, рдкреГ. 13.
12. Martin,Robert Montgomery , Puraniya, Ronggopoor and Assam, 1838, pp. 155-56.
(рдкреНрд░рд╕реНрддреБрдд рд╢реЛрдз рд▓реЗрдЦ рд▓реЛрдХрдкреНрд░рд┐рдп рдкреБрд╕реНрддрдХ рдореЬрдмрд╛(Madba) рдореЗ рдкреНрд░рдХрд╛рд╢рд┐рдд рдЕрдЫрд┐ред)